Mam spłacony kredyt frankowy, czy nadal mogę dochodzić roszczeń wobec banku. Jeśli tak to jakich ? Czy fakt, że umowa została już wykonana pozbawia mnie jakichkolwiek roszczeń wobec banku?

***

Spłacony kredyt frankowy a pozew – czy istnieje szansa na odzyskanie wpłaconych pieniędzy?

Spłacenie kredytu frankowego nie stanowi żadnej przeszkody w skierowaniu roszczenia pieniężnego przeciwko bankowi. W związku z tym, że kredyt został już spłacony, należy skierować powództwo o zapłatę wynikające z nieważności umowy w całości, ewentualnie z częściowej jej bezskuteczności w zakresie klauzuli waloryzacyjnej/indeksacyjnej do CHF.

W ostatnim czasie zapada wiele wyroków sądów powszechnych, w których sąd ustala nieważność umowy frankowej. Ustalenie nieważności umowy w sentencji wyroku dotyczy umów, które są nadal w toku (kredyt nie został dotychczas spłacony).

Ustalenie nieważności umowy zasadne jest w sentencji wyroku w sytuacji, gdy umowa nie została jeszcze w całości wykonana. W takim przypadku bowiem kredytobiorca posiada interes prawny w ustaleniu nieważności (art. 189 kpc) – tak, aby rozstrzygnąć definitywnie, czy kredytobiorca nadal ma obowiązek spłacać dalsze raty, a także w celu wykreślenia hipoteki z KW nieruchomości.

Czy zatem spłacony kredyt frankowy uniemożliwia złożenie pozwu? W sytuacji spłaconego kredytu konsument nie posiada interesu prawnego w powództwie o ustalenie nieważności umowy. Należy wysunąć dalej idące roszczenie – o zapłatę. Reguły postępowania cywilnego stanowią, że w sytuacji, gdy można wysunąć dalej idące roszczenie (o zapłatę), powód nie ma interesu w powództwie o ustalenie. Roszczenie o zapłatę „konsumuje” roszczenie o ustalenie. Powództwo o zapłatę realizuje interes kredytobiorcy i eliminuje interes prawny w powództwie o ustalenie stanu prawnego lub prawa (art. 189 k.p.c.). Interes prawny kredytobiorcy zmierza do prawidłowego rozliczenia świadczeń, który może być realizowany w powództwie o zapłatę. Sąd przesłankowo winien zbadać ważność czynności prawnej, czy też ewentualnie częściową bezskuteczność umowy wynikająca z wyeliminowania klauzul abuzywnych, na podstawie których kredytobiorca świadczył.

Spłacony kredyt frankowy a pozew – jakie można wysunąć roszczenie?

W przypadku umów, gdzie kredytobiorca dokonał już spłaty całego kredytu należy wysunąć następująca roszczenia o zapłatę:

Roszczenie o zapłatę powiązane z nieważnością umowy:
- Roszczenie o zapłatę całości wpłaconych kwot od dnia zawarcia umowy (zastosowanie teorii dwóch kondykcji) – kredytobiorca zgłasza roszczenie o zwrot wszystkich kwot wpłaconych od dnia zawarcia umowy, niezależnie czy wpłata ta dotyczyła kapitału, odsetek, czy też innych opłat okołokredytowych jak prowizja, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego; przykładowo, jeśli kredytobiorca wpłacił od dnia zawarcia umowy do dnia spłaty kredytu kwotę 180 tys. zł – to kwota ta stanowić będzie roszczenie, którego zasądzenia domagać się będzie kredytobiorca,
- Roszczenie o zapłatę kwoty przewyższającej kwotę wypłaconego przez bank kapitału (zastosowanie tzw. teorii salda przez kredytobiorcę; kredytobiorca wnosi o zwrot kwoty, która przewyższa otrzymany od banku kapitał: przykładowo, jeśli kredytobiorca otrzymał kredyt w wysokości 100 tys. zł, natomiast wpłacił do banku od dnia zawarcia umowy do dnia całkowitej spłaty kwotę 210 tys. zł, to roszczenie o zapłatę wg teorii salda stanowiłoby kwotę 110 tys. zł);
Ewentualne roszczenie o zapłatę związane z tzw. „odfrankowieniem spłaconego kredytu” – w tym wariancie roszczenie wyliczane jest przy wyeliminowaniu z umowy niedozwolonych postanowień umownych (przede wszystkim takich, w których bank przyznał sobie uprawnienie do wyznaczania kursu CHF w oparciu o własne tabele kursowe, nie precyzując w sposób obiektywny sposobu ustalania kursu CHF przez bank), natomiast pozostawieniu w mocy pozostałych postanowień umownych (jak oprocentowanie oparte o LIBOR). W wyniku wyeliminowania postanowień niedozwolonych – a więc przede wszystkim indeksacji/denominacji do waluty CHF, powstanie nadpłata, której zapłaty domagać się może kredytobiorca. Na etapie przedsądowym wysokość roszczenia wylicza analityk na podstawie szczegółowego zaświadczenia o spłatach wystawionym przez bank.

Sąd zasądzając roszczenie pieniężne uzasadni, czy zasądzona kwota pieniężna wynika z nieważności umowy w całości, czy też częściowej bezskuteczności w związku z wyeliminowaniem klauzul niedozwolonych CHF. Sama sentencja wyroku dotyczy zasądzenia określonej kwoty pieniężnej. Z motywów rozstrzygnięcia dowiemy się, czy sąd opowiedział się za nieważnością umowy w całości, czy utrzymaniem umowy w mocy w zakresie, w jakim nie zawiera postanowień niedozwolonych, a więc po wyeliminowaniu z umowy postanowień odnoszących się do waloryzowania/indeksowania kredytu do CHF.

Jeśli masz już spłacony kredyt frankowy i interesuje Cię pozew, w celu wyliczenia wysokości roszczeń przeciwko bankowi zalecane jest uzyskanie zaświadczenia z banku o dokonanych spłatach. Zaświadczenie wydawane jest przez bank w terminie około miesiąca od dnia złożenia wniosku.

Przed skierowaniem pozwu warto wysłać do banku wezwanie do zapłaty wyznaczając termin zapłaty. Pozwoli to na sformułowanie roszczenia o zapłatę odsetek związanych z opóźnieniem żądanej przez kredytobiorcę płatności przez bank na rzecz kredytobiorcy.

Korzystnym rozwiązaniem przewidzianym przez ustawodawcę jest wysokość opłaty sądowej, która nie może przewyższać 1.000 zł dla roszczeń przewyższających 20.000 zł (art. 13 a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). W sprawach frankowych, w których roszczenia często opiewają na kilkadziesiąt lub kilkaset tysięcy złotych, wysokość takiej opłaty jest zdecydowanie prokonsumenckim rozwiązaniem, biorąc pod uwagę, iż zasadą jest uiszczanie opłaty sądowej w wysokości 5% od wartości przedmiotu sporu.

Skierowanie roszczenia przeciwko bankowi należy poprzedzić analizą umowy pod kątem zawartych w niej niedozwolonych postanowień umownych. Ocena prawna umowy niezbędna jest przed skierowaniem pozwu do sądu. Umowy frankowe nie są bowiem jednakowe i należy przy każdej umowie przyjąć adekwatną argumentację. Konieczne jest także przeprowadzenie weryfikacji okoliczności towarzyszących zawarciu umowy.

Wniesienie pozwu przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia. Warto zatem sprawnie podjąć czynności w sprawie, aby uniknąć częściowego przedawnienia roszczenia przeciwko bankowi. Spłacony kredyt frankowy a pozew to kwestia, która nurtuje wielu kredytobiorców.

KANCELARIA RADCY PRAWNEGO MAŁGORZATY CZARNIK UDZIELA BEZPŁATNEJ PORADY DOTYCZĄCEJ ZAWARTEJ UMOWY FRANKOWEJ W ZAKRESIE:

ANALIZY UMOWY POD KĄTEM ISTNIENIA NIEDOZWOLONYCH POSTANOWIEŃ UMOWNYCH.
OCENY ZASADNOŚCI ZŁOŻENIA POZWU.

Zachęcam do wysłania umowy kredytowej na mail: kontakt@mckancelaria.pl.

Jeśli masz dodatkowe pytania związane z przedstawionym zagadnieniem, zachęcam do przedstawienia problemu w formularzu kontaktowym, mailem na: kontakt@mckancelaria.pl, kom. 692 697 356.

Małgorzata Czarnik
radca prawny